Zasięg zmiennych

Zasięg zmiennej jest zależny od miejsca, w jakim została zdefiniowana. Najczęściej zmienne PHP widoczne są tylko w pojedynczym zasięgu. Taki zasięg rozciąga się na pliki dołączane funkcjami include() i require(). Na przykład:

$a = 1;
include "b.inc";

Tutaj zmienna $a będzie dostępna także w dołączonym pliku b.inc. Jednakże w funkcjach zdefiniowanych przez użytkownika zmienne mają zasięg lokalny. Każda zmienna użyta wewnątrz funkcji jest domyślnie ograniczona do zasięgu lokalnego, np.

$a = 1; /* zasięg globalny */ 

function Test()
{ 
    echo $a; /* odwołanie do zmiennej o zasięgu lokalnym */ 
} 

Test();

Ten skrypt nie wyświetli niczego, ponieważ instrukcja echo odwołuje się do zmiennej lokalnej $a, której jak dotąd nie została przypisana żadna wartość. Można tu zauważyć różnicę w stosunku do języka C, gdzie zmienne globalne są zawsze dostępne wewnątrz definicji funkcji, o ile nie zostały nadpisane przez lokalną definicję zmiennej. Może to spowodować taki problem, że ktoś może nieodwracalnie zmienić wartość zmiennej globalnej. W PHP zmienne globalne muszą być jawnie określone jako globalne wewnątrz funkcji, w której mają być użyte, do czego używamy słowa kluczowego global. Na przykład:

$a = 1;
$b = 2;

function Sum()
{
    global $a, $b;

    $b = $a + $b;
} 

Sum();
echo $b;

Powyższy skrypt wyświetli wynik "3". Przez zadeklarowanie wewnątrz funkcji globalności zmiennych $a i $b, wszystkie odwołania do tych zmiennych będą odnosiły się do ich globalnych wersji. Nie ma żadnych ograniczeń w ilości zmiennych globalnych, na których chcemy operować wewnątrz funkcji.

Drugim sposobem uzyskania dostępu do zmiennych globalnych wewnątrz funkcji jest użycie specjalnej, zdefiniowanej przez PHP tablicy $GLOBALS. Powyższy przykład można zatem przepisać tak:

$a = 1;
$b = 2;

function Sum()
{
    $GLOBALS["b"] = $GLOBALS["a"] + $GLOBALS["b"];
} 

Sum();
echo $b;

$GLOBALS jest tablicą asocjacyjną, gdzie nazwa zmiennej jest kluczem, a zawartość zmiennej wartością komórki tablicy.

Jeszcze jedną ważną rzeczą, związaną z zasięgiem zmiennych jest zmienna statyczna (ang. static variable). Zmienna statyczna może mieć wyłącznie zasięg lokalny, ale nie traci swojej wartości, kiedy program opuści ten zasięg lokalny, w którym dana zmienna statyczna się znajduje. Proszę rozważyć poniższy przykład:

function Test ()
{
    $a = 0;
    echo $a;
    $a++;
}

Ta funkcja jest bezużyteczna, gdyż przy każdym jej wywołaniu zmienna $a otrzymuje wartość 0, w związku z czym funkcja stale wyświetla "0". Występująca potem inkrementacja $a++ nie ma żadnego znaczenia, gdyż funkcja się kończy i zmienna $a znika. Aby powyższa funkcja miała jakiś sens, należy zapobiec gubieniu wartości $a, do czego używamy słowa kluczowego static:

function Test()
{
    static $a = 0;
    echo $a;
    $a++;
}

Teraz, za każdym wywołaniem funkcji test, zostanie wyświetlona wartość zmiennej $a, po czym ta zmienna zostanie inkrementowana.

Zmienne statyczne pozwalają też na wykorzystanie funkcji rekurencyjnych, czyli takich, które wywołują same siebie. Funkcje rekurencyjne należy pisać ostrożnie, gdyż łatwo jest wywołać nieskończoną rekurencję. Musisz być pewny, że masz odpowiednie mechanizmy do zatrzymania rekurencji w pewnym momencie. Poniższa funkcja rekurencyjnie liczy do 10, używając zmiennej statycznej $licznik, aby wiedzieć, kiedy ma się zatrzymać:

function Test()
{
    static $licznik = 0;

    $licznik++;
    echo $licznik;
    if ($licznik < 10) {
        Test ();
    }
    $licznik--;
}